Malabadi Köprüsü Hikayesi ve Tarihi

Diyarbakır'ın tarihi köprüsü Malabadi hakkında neler biliyorsunuz? Daha fazlasını öğrenmek ister misiniz? Öyleyse gelin, bu köprünün tarihini ve hikayesini beraber keşfedelim!

20 Ocak 2025 1dk okuma

Malabadi Köprüsü


Malabadi Köprüsü, Diyarbakır'ın Silvan ilçesinde, 1147 yılında Artuklu Beyliği döneminde inşa edilmiştir. 40,86 metrelik kemer açıklığıyla günümüze ulaşan en geniş taş kemer köprüdür. 

Üzerindeki insan, güneş ve aslan figürlü kabartmalarıyla da benzersiz bir eser olan köprünün hikayesini ve tarihini daha yakından tanıyalım!

Malabadi Köprüsü'nün Tarihi


malabadi-koprusu-gorsel-1.webp 
Malabadi Köprüsü'nün tarihi 12. yüzyılın ortalarına, Artuklu Beyliği dönemine uzanır. Köprünün inşası ise üzerindeki Arapça kitabeye göre 1147-1148 yıllarında Timurtaş bin İlgazi'nin oğlu Necmeddin Alpi tarafından başlatılmıştır. 

Ancak bazı kaynaklar köprünün 1155 yılında tamamlandığını belirtir. Bu dönemde Dicle Nehri üzerindeki geçişler, ticaret ve ulaşım açısından büyük önem taşıyordu. Bölgedeki ticaret yollarının güvenli ve sürdürülebilir olması için sağlam ve dayanıklı köprülere ihtiyaç vardı. 

Malabadi Köprüsü, bu ihtiyacı karşılamak amacıyla inşa edilmiştir. Köprünün kemerinin her iki yanında, kervan ve yolcuların konaklayabileceği odaların bulunması, yolcuların güvenliği ve konforu düşünülerek tasarlandığını göstermektedir.

Malabadi Köprüsü'nün Mimari Özellikleri


Köprü, 150 metre uzunluğunda ve 7 metre genişliğindedir. En belirgin özelliği ise 40,86 metrelik sivri ana kemerin varlığıdır. Günümüze ulaşan taş köprüler arasında en geniş kemer açıklığına sahip olmasıyla meşhurdur.

Malabadi Köprüsü, Selçuklu dönemi mimarî üslubunun izlerini taşır. Sivri kemer yapısı ve taş işçiliği dönemin diğer yapılarıyla benzerlik gösterir. Ancak kemer açıklığının büyüklüğü ve üzerindeki insan, güneş ve aslan figürlü kabartmalar gibi detaylar köprüyü benzersiz kılar.

Yapımında kullanılan renkli taşlar dönemin estetik anlayışını yansıtır. Köprünün her iki yanında özellikle kış aylarında yolcuların ve kervanların konaklaması için tasarlanmış iki oda bulunmaktadır. 

Köprünün yüksekliği su seviyesinden kilit taşına kadar 19 metredir. Köprünün eğimli yapısı ve üzerindeki barınaklar da işlevselliğini artıran unsurlardandır.

Malabadi Köprüsü Efsanesi


malabadi-koprusu-gorsel-2.webp 
En bilinen efsanelerden biri Bad adlı bir gencin, nehrin karşı kıyısında yaşayan sevgilisine duyduğu derin aşkı anlatmaktadır. Nehrin üzerinde köprü olmadığı için Bad, sevdiği kıza ulaşamaz ve sadece nehir kıyısından birbirlerine seslenirler. 

Bir gün, kız Bad'ın yanına gitmeye çalışırken suya kapılır ve boğulur. Bu trajedi üzerine Bad, Silvan Beyi'ne giderek bir köprü inşa edilmesini talep eder. Bey, köprünün yarısını inşa ettirir ve geri kalanını Bad'ın tamamlamasını ister. Bad, köprüyü tamamlar ve köprüye "Malabadi" adı verilir.

Malabadi Köprüsü'nün İnşasıyla İlgili İlginç Hikaye


Köprünün inşasıyla ilgili bir diğer hikaye ise Bad ile Silvan Beyi arasında geçen bir iddiadır. Bad, köprünün kalan yarısını tamamlayabilirse, beyin sağ elini keseceğini söyler. Tamamlayamazsa da bey, Bad'ın sağ elini kesecektir. 

Bad, köprüyü başarıyla tamamlar ve beyin sağ elini keser. Bu olayın anısına köprüye "Malabadi" adı verilir ve üzerindeki kesik el figürünün, iddiayı kaybeden Silvan Beyi'ne ait olduğuna inanılmaktadır.

Kültürel ve Folklorik Önemi


malabadi-koprusu-gorsel-3.webp 
Malabadi Köprüsü, bölgenin kültürel ve folklorik dokusunda derin izler bırakmıştır. Aşka dair trajik hikayeler ve efsaneler köprünün etrafında şekillenmiştir ve nesilden nesile aktarılmıştır. 

Bu efsaneler köprünün sadece bir mimari yapı olmanın ötesinde duygusal ve kültürel bir sembol haline gelmesine katkı sağlamıştır. Ayrıca türkülere ve edebi eserlere ilham kaynağı olarak bölgenin folklorik zenginliğini artırmıştır.

Malabadi Köprüsü'nün Zaman İçindeki Değişimleri


Malabadi Köprüsü, yüzyıllar boyunca doğa koşulları ve insan etkisiyle yıpranmış olsa da çeşitli restorasyon çalışmalarıyla günümüze ulaşmıştır. 2009-2013 yılları arasında gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları, köprünün ana kemerindeki taşların korunması ve yapısal bütünlüğünün sağlanması amacıyla titizlikle yürütülmüştür. Bu süreçte köprünün özgün dokusunu korumak için en az müdahale ilkesi benimsenmiştir. 

Malabadi Köprüsü'nde Sunulan Hizmetler


malabadi-koprusu-gorsel-4.webp 
Günümüzde Malabadi Köprüsü, araç trafiğine kapalı olup yaya geçişine ve turistik ziyaretlere açıktır. Köprünün çevresinde yapılan çevre düzenleme çalışmaları, ziyaretçilerin tarihi yapıyı daha iyi deneyimlemelerini sağlamaktadır. 

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından yürütülen bu çalışmalar kapsamında yürüyüş yolları, seyir terasları ve dinlenme alanları oluşturulmuştur. Köprünün yakınında bulunan kafeterya ve dinlenme alanları ise ziyaretçilere konforlu bir gezinti imkanı tanımaktadır.

Malabadi Köprüsü'nü Ziyaret İçin En Uygun Dönem


Malabadi Köprüsü'nü ziyaret etmek isteyenler için en uygun dönem ilkbahar ve sonbahar aylarıdır. Bu mevsimlerde hava koşulları daha elverişli olup, çevredeki doğal güzellikler de en canlı halini almaktadır.

Hemen Diyarbakır otobüs bileti ve Diyarbakır otelleri için rezervasyon yaptırın!

 

Malabadi Köprüsü'ne Ulaşım


Diyarbakır'ın Silvan ilçesine yaklaşık 23 kilometre mesafede bulunan köprüye özel araçlarla ya da toplu taşıma ile ulaşmak mümkündür. 
 

20 Ocak 2025 1dk okuma

YORUMLAR

Güncel Kampanyalar

Kampanya Duyuruları ve Seyahat Önerileri için Abone ol

Ad Soyad*
E-Posta*

YAZARIN DİĞER YAZILARI

Doğukan Akbaba
223 Yazı

Benzer Yazılar